In Medisch Centrum Thijinge in Zuidwolde hanteren alle medewerkers hetzelfde uitgangspunt, namelijk persoonsgerichte zorg. De doelen die ze ermee hebben, passen helemaal binnen de uitgangspunten van Positieve Gezondheid: de mens in zijn geheel zien. Huisarts Mel Jafri licht het toe.
Hoe ben je met Positieve Gezondheid in aanraking gekomen?
‘’Ik heb het tijdens mijn studie geneeskunde meegekregen. Het conceptdenken van Machteld Huber werd uitgebreid behandeld. Wat benadrukt werd is de mens in zijn geheel te zien. Het is heel belangrijk dat we verder kijken dan de klacht waarmee iemand naar het spreekuur komt. Het verbaast me regelmatig wat eruit een gesprek komt als je breder vraagt naar iemands gezondheid en alles wat ermee samenhangt. De lichamelijke klacht wijst lang niet altijd op de oorzaak, die kan op heel ander vlak liggen. Bijvoorbeeld wanneer iemand met hoofdpijnklachten komt, kunnen zijn financiële problemen de veroorzaker zijn.’’
Hoe ben je in je werk bezig met Positieve Gezondheid?
‘’In onze praktijk voeren we sinds een aantal maanden met alle chronisch zieke patiënten gesprekken volgens het spinnenweb van Positieve Gezondheid. Voor met name de mensen die hier niet of nauwelijks komen én de mensen die juist vaak komen, onderzoeken we of we zo meer voor ze kunnen betekenen. We zijn meer bezig met wat iemand nodig heeft en niet alleen met de klachten. Wat heeft hij of zij nodig van de huisarts, van de praktijkondersteuner, van het eigen netwerk?
Ik noem het ook weleens ouderwets dokteren in een modern jasje. Dat klopt niet helemaal, want we kennen onze patiënten goed. In vergelijking met praktijken uit andere delen van het land hebben we relatief weinig patiënten per huisarts. Het verschil is dat we nu heel bewust de verschillende dimensies van gezondheid op een dieper niveau uitvragen. Het begint al bij het eerste telefoontje met de assistent.’’
Waar zie je de grootste kansen van de persoonsgerichte benadering?
‘’Ons doel is zorg leveren die past bij de patiënt. Daarmee kun je iemand met name voor de lange termijn beter helpen, het scheelt doktersbezoeken en voorkomt onnodige zorg. De patiënt heeft zelf de regie meer in handen. Zo help je een diabetespatiënt niet alleen door hem zijn bloedsuikerspiegel te laten meten en insuline te laten spuiten. Het is erg belangrijk om naar zijn behoeftes te vragen, ook op het mentale vlak. Dat kan best lastig zijn, maar je zult versteld staan van wat eruit komt. Zo werken levert ons zelf ook meer werkplezier op.’’
Waar loop je in de dagelijkse praktijk tegenaan?
‘’Het gesprek voeren volgens de dimensies van Positieve Gezondheid moet wel bij iemand passen. Soms hebben mensen geen zin om over alle aspecten te praten. Dan willen ze graag een medicijn voor hun klachten. We blijven het bij volgende keren wel proberen.
Procesmatig zit de uitdaging vooral in de interne organisatie. Normaal gesproken moeten we in een spreekuur binnen 10 tot 15 minuten een patiënt spreken en een oplossing bieden. Als je het gesprek aan de hand van het spinnenweb gaat voeren, kost dat vaak meer tijd. We bekijken hoe we die extra tijd kunnen terugvinden door efficiëntie in andere onderdelen, zoals de administratie en assistententaken. Denk aan digitalisering van handelingen, bijvoorbeeld patiënten zelf hun bloedsuiker of bloeddruk laten meten en doorsturen. Huisartsenzorg Drenthe begeleidt ons met deze organisatie en stroomlijning.
Verder zal er iets moeten gebeuren om het netwerk aan hulpverleners en andere instanties bij elkaar te brengen. Wanneer we weten wat een patiënt nodig heeft, wil je hem naar aanbod passend bij zijn behoeftes kunnen verwijzen. We hebben geen totaaloverzicht over wie wat doet in de omgeving. Het netwerk moet in kaart gebracht worden en beschikbaar komen, wellicht in een digitaal systeem. En om er nog meer uit te kunnen halen, zou het goed zijn om te weten: wie werken er ook volgens Positieve Gezondheid, hoe kunnen we elkaar daarbij helpen? En hoe communiceren we er met elkaar over?’’
Hoe kun je andere professionals enthousiasmeren en motiveren voor Positieve Gezondheid?
‘’Het is eigenlijk heel simpel: kijk verder dan je neus lang is. Heeft iemand een last of angst en wat is de oorzaak hiervan? Wij zijn nog relatief kort met de nieuwe werkwijze bezig, maar hebben zeker het gevoel dat we patiënten er beter mee kunnen helpen. Het hanteren van het spinnenweb met de 6 dimensies van mijn Positieve Gezondheid helpt daarbij enorm. Ik kom graag in contact met andere professionals, zoals bijvoorbeeld eind juni tijdens de bijeenkomst georganiseerd door onder andere de gemeente en Welzijn De Wolden. Het is belangrijk om met elkaar te communiceren en van elkaar te leren.’’