Heidi Strijker is praktijkconsulent bij Dokter Drenthe. Die organisatie biedt alle 140 in Drenthe aangesloten huisartsenpraktijken ondersteuning. Bij trainingen en begeleiding van praktijkmedewerkers staat Positieve Gezondheid centraal. ‘’Het gaat niet alleen meer over wel of niet ziek zijn, maar over iemand in zijn kracht zetten. We scholen medewerkers van de huisartsenpraktijken in het voeren van het ‘andere gesprek’. Hoe kom je erachter wat er echt belangrijk is in iemands leven.’’
Waarom is Positieve Gezondheid voor huisartsen van belang?
‘’Je werkt als huisarts, wijkverpleging, woningcorporatie en welzijnsorganisatie allemaal aan hetzelfde doel: er zijn voor de inwoner. En daarbij heb je elkaar nodig. Soms blijkt een te hoge bloeddruk het gevolg van eenzaamheidsproblematiek. Daar kun je als huisarts niets mee, maar een maatschappelijk werker wel. Het is daarom belangrijk dat de partijen elkaar kennen. En dat lukt steeds beter. Voor de netwerkbijeenkomsten die we in De Wolden regelmatig met verschillende organisaties en de gemeente organiseren, is veel belangstelling.’’
Wat bieden jullie de huisartsen op het gebied van Positieve Gezondheid?
‘’We verzorgen vooral scholing, ook op locatie. Het begint vaak met een training voor het hele team van de praktijk om te proeven aan Positieve Gezondheid. Wat is het en waarom zou je ermee werken? Waar sta je zelf? Daarna zijn ook trainingen op maat mogelijk, bijvoorbeeld alleen voor de POH’ers en huisartsen. Of voor de assistenten; ook voor hen is het van belang dat ze het gedachtegoed kennen. De uitdaging voor de zorgprofessionals is vooral: hoe krijg je de inwoner mee?’’
Wat merken de inwoners als ze bij een praktijk komen die geschoold is op Positieve Gezondheid?
‘’Het gesprek gaat over meer dan de lichamelijke klachten. Als het spinnenweb als tool tijdens het gesprek wordt gebruikt, is dat vaak anders dan mensen bij de huisarts gewend zijn. Ze worden geprikkeld om op een andere manier naar hun klachten en behoeften te kijken. Mensen zijn niet hun aandoening, toch ligt daar vaak de focus op. Bij Positieve Gezondheid ligt het accent niet op de ziekte, maar op hun veerkracht en wat op hun leven betekenisvol maakt.’’
Wat vind jij de meest opvallende resultaten van het werken volgens Positieve Gezondheid?
‘’Ik kreeg laatst een appje van een verpleegkundige met een enthousiaste reactie: ‘’Zo leuk, ik zie patiënten een blijer gezicht krijgen na een gesprek.’’ Patiënten voelen zich gehoord. Dat motiveert natuurlijk enorm voor de zorgprofessional, je kunt er zelf ook wat aan hebben.
En wat ik mooi vind, het werkt niet alleen bij jongere, vitale mensen maar zelfs bij terminale mensen. ‘Wat wilt u nog, waar wilt u aandacht aan besteden, wie/wat is hiervoor nodig?’: belangrijke vragen om samen met iemand en zijn netwerk naar te kijken.
Omdat je breder kijkt naar een patiënt, kom je achter zijn daadwerkelijke behoeftes. Zo kan iemand die zijn medicijnen niet meer ophaalt of niet meer naar het laboratorium komt vanwege de eigen bijdrage, financiële problemen hebben. Door het eerst te hebben over de stijgende kosten en te vragen of hij/zij het nog wel redt, kan een ander gesprek ontstaan. In De Wolden is elke huisartsenpraktijk gekoppeld aan een welzijnswerker; met toestemming van de patiënt kan zo makkelijk verwezen worden en gerichte ondersteuning geboden worden.’’
Lopen de huisartsenpraktijken ook tegen problemen of bezwaren aan?
‘’Positieve Gezondheid is een hulpmiddel. Het haalt beter naar boven wat iemand wil en kan om zijn eigen gezondheid te bevorderen. Daar is iedereen wel voor. Aan de hand van het spinnenweb kun je al in vijf minuten veel naar boven halen, dat red je in een gewoon gesprek niet. Alleen is dit niet voor iedereen de juiste tool, denk aan mensen met een verstandelijke beperking. En bij sommige patiënten zijn er meerdere gesprekken nodig om voldoende te weten te komen.’’
Waar zie je de grootste kansen voor De Wolden?
‘’We zijn er niet door alleen de zorgprofessionals te scholen op Positieve Gezondheid. De inwoners zijn zelf ook aan zet. Door stil te staan bij wat belangrijk voor je is, wat mis je, wat past bij je. Er zou meer bekendheid aan Positieve Gezondheid gegeven kunnen worden, bijvoorbeeld via voorlichtingsavonden en het inzetten van de sociale media. In De Wolden heeft niet elk dorp een eigen huisartsenpraktijk en in de buitengebieden zitten de zorgprofessionals op meer afstand van de inwoners. De uitdaging is om ook daar het gedachtegoed te verspreiden zodat het iedereen rondom de inwoners bereikt.
De preventieve kant van Positieve Gezondheid vind ik belangrijk om te noemen. De gemeente heeft daar een belangrijke rol in en pak deze ook serieus op in De Wolden. Maar eigenlijk moeten we het met z’n allen doen en dezelfde taal spreken. Hoe kunnen we iemand die bij de fysiotherapeut komt door beweging weer in zijn kracht zetten, zodat er geen extra hulp thuis nodig is en iemand zich zelfstandig kan blijven redden? Niet alleen om het eigen huishouden te doen, maar ook omdat spelen en wandelen met de kleinkinderen dan weer mogelijk is. Aansluiten bij wat voor iemand belangrijk is dus.’’