Bij het Fysiotherapie en Training Centrum Zuidwolde is het werken volgens Positieve Gezondheid vooral breder kijken naar gezondheid en dat doen ze al jaren. De bewustwording zit in hun professionele denken en handelen verankerd. Reinier Havinga en Jonathan Kok delen hun ervaringen.
Hoe hebben jullie kennisgemaakt met het gedachtegoed Positieve Gezondheid?
Reinier: ‘’Eigenlijk zijn we er in onze praktijk al lang mee bezig om breder te kijken naar gezondheid. Toen Machteld Huber haar visie lanceerde, zijn we naar een bijeenkomst van het IPH voor fysiotherapeuten geweest. Sindsdien heb ik het spinnenweb voor mijn computer staan. Maar ook daarvoor al: toen werkten we volgens het bio-psycho-sociaal model. Je kijkt naar weefsel, maar tegelijkertijd neem je andere factoren als psychische gesteldheid en de sociale omgeving mee. Positieve Gezondheid voegt daar zingeving aan toe.‘’
Jonathan: ’’Ik ben vanaf het begin naar de netwerkbijeenkomsten van De Wolden Positief Gezond gegaan. Daar hoor ik meer over de toepassingen bij andere professionals en het aanbod van hen in onze gemeente. Ik ga er elke keer samen met een andere collega heen, zodat het in ons team steeds beter bekend wordt.’’
Wat sprak jullie erin aan?
Reinier: ‘’Ik ben ervan overtuigd dat alles met elkaar samenhangt, ik ben van de holistische benadering. Als dat in je denken zit, zit het ook in je ondernemen. Zo geef ik gecombineerde leefstijl interventies aan mensen met overgewicht. Om echt resultaat te boeken, is nodig om verder dan alleen naar de lichamelijke aspecten te kijken. We werken samen met de POH’ers van de huisartsenpraktijk, die vaak de verwijzer zijn. Daarnaast met een diëtist en leefstijlcoach. De gewichtsproblemen hangen namelijk samen met voeding, stress, slapen en sociale binding.’’
Jonathan: ‘’Alles is multifactorieel bepaald. Mensen komen bij ons als de emmer al is overgelopen, bijvoorbeeld met een schouderprobleem. Maar voordat de klachten ontstonden was er al een ander probleem, bijvoorbeeld spanningen in de werk- of thuissituatie. Denk aan een jonge vrouw met klachten die terug te voeren zijn op een druk gezinsleven, stress, te weinig tijd voor zichzelf. Het spinnenweb vind ik een mooie gesprekstool om de onderliggende aspecten ter sprake te krijgen. Dan ontstaat het inzicht en ook de emotionele ontlading.’’
Hoe werkt het in jullie praktijk?
Reinier: ‘’We werken nog niet geprotocolleerd met Positieve Gezondheid, zover zijn we nog niet. We groeien er geleidelijk in. We hebben het er wel regelmatig met elkaar over. Het is onderdeel van onze gereedschapskist. Het hangt ook af van de complexiteit van de klacht, of iemand voor het eerst komt of dat je iemand juist vaker terugziet met de klachten. Zeker bij chronische patiënten is het verstandig om breder te kijken naar de problemen. Mensen moeten er wel voor open staan. Je ziet nog weleens dat mensen het voor zichzelf al duidelijk hebben ‘Ik heb hier pijn, denk maar niet dat het tussen mijn oren zit’’.
Jonathan: ‘’We zitten in de luxe positie dat we als fysiotherapeuten langer de tijd voor mensen kunnen nemen, 30 minuten per consult. En ze komen vaak meerdere keren voor een behandeling. Dan ontstaan er gesprekken en wordt er vaak al veel duidelijk. We hebben altijd in ons achterhoofd: hebben spanning en stress invloed op de klachten? Dus ook zonder dat we met het spinnenweb werken, wordt er al veel duidelijk om mee verder te kunnen.
Een recent voorbeeld uit mijn praktijk: een 82-jarige dame kwam met nek- en schouderklachten bij ons. Het eerste gesprek verliep wat moeizaam, ze was wat afhoudend als ik doorvroeg naar mogelijke oorzaken. Bij het tweede gesprek veranderde dat ineens toen ik de vraag stelde ‘Hoe gaat het met u’. Het bleek dat deze mevrouw eenzaam was. Ik adviseerde haar eens naar de koffieochtend in de Ontmoetingskerk te gaan. Dat heeft ze gedaan en ze was zo blij dat ze die stap gezet had. Haar schouderklachten waren snel verdwenen.’’
Wat heeft het werken volgens Positieve Gezondheid veranderd en opgeleverd?
Jonathan: ‘’We benutten onze specialiteiten steeds beter. Zo hebben we een psychosomatische fysiotherapeut die met patiënten met ademhalings- en slaapproblemen resultaat kan bereiken. En via de leefstijlinterventies zijn de contacten met de POH’ers en diëtisten helpend om mensen te kunnen helpen. Dat is ook het mooie van de netwerkbijeenkomsten De Wolden Positief Gezond. Daar leer je andere professionals en specialismen beter kennen.’’
Reinier: ‘’Het valt patiënten blijkbaar ook op. Die goede samenwerking met collega-professionals wordt vaak genoemd in de kwaliteitsonderzoeken die we doen. En voor onszelf is het een blijvende bewustwording van het breder kijken naar gezondheid.’’
Hebben jullie nog ambities of plannen op dit vlak?
Jonathan: ‘’Ik vind het belangrijk om de netwerkbijeenkomsten in De Wolden te blijven bezoeken. Het is zinvol om ervaringen te delen en daarvoor is het goed om je collega-professionals in de gemeente te kennen.’’
Reinier: ‘’We blijven inderdaad met Positieve Gezondheid bezig in ons team. We brengen het op een jaarvergadering regelmatig in, door bijvoorbeeld zelf het spinnenweb in te vullen. Ook in de peergroep van fysiotherapeuten uit de regio bespreken we het. Dat kunnen we wel weer eens herhalen. Het kan de zorg alleen maar ten goede komen. Het zou mooi zijn als we straks in een Blue Zone wonen en werken!’’